Projektując przecinarki plazmowe, których praca polega na wytworzeniu łuku plazmowego o skrajnie wysokiej temperaturze wykorzystując do tego wysokie natężenie prądu, należy bezwzględnie rozpocząć od bezpieczeństwa operatora. Tak, mamy na tym punkcie bzika, ale cieszymy się, że doceniacie nasze podejście do bezpieczeństwa. Dzisiaj będzie o trybach pracy maszyny.
Uruchomienie maszyny następuje poprzez włożenie kluczyka do miejsca wyboru trybów pracy. Zgodnie z normą kluczyk jest niejako „zapłonem” maszyny – odpowiednikiem stacyjki w samochodzie. Zasadniczą różnicą, wynikającą z norm bezpieczeństwa, jest możliwość wyciągnięcia kluczyka i zablokowanie dowolnego tryb pracy, w którym się znajduje. To zabezpiecza operatora przed nieautoryzowanym dostępem do maszyny. Podczas obowiązkowego szkolenia, operator dowiaduje się jak należy postępować z maszyną w poszczególnych trybach pracy.
W zależności od konfiguracji maszyny w przecinarkach plazmowych STIGAL mamy 2 lub 3 tryby pracy:
- praca lokalna,
- konserwacja,
- praca zdalna (opcjonalnie w przypadku wyposażenia przecinarki w pilot zdalnego sterowania EasyControl lub MultiControl).
Po włączeniu maszyny i włożeniu kluczyka przez operatora maszyna jest gotowa do pracy w trybie lokalnym. Oznacza to przejęcie obsługi z głównego panelu dotykowego umieszczonego przy przecinarce. Panel znajduje się w bezpiecznej odległości, jest stacjonarny i pozwala na obsługę maszyny, wczytanie programu, uruchomienie, pozycjonowanie, itp. Można dzięki niemu kontrolować całą maszynę i stojąc przed panelem operator jest bezpieczny. Dodatkowo panel wyposażony jest w niezależny przycisk bezpieczeństwa, przyciski funkcyjne i dżojstik 8-kierunkowy do poruszania maszyną. W przypadku trybu pracy lokalnej ryzyko wystąpienia sytuacji niebezpiecznej jest minimalne, ponieważ operator jest przy maszynie, z dala od strefy potencjalnie niebezpiecznej oraz widzi jej otoczenie pracy.
Następnym trybem pracy jest „I – praca zdalna”. Procedura bezpieczeństwa jasno określa zachowanie operatora w momencie wyboru tego trybu. Operator przechodząc na ten tryb przekręca kluczyk w pozycję „I” i wyciąga kluczyk. W momencie zmiany trybu wszystkie przyciski i manipulator oraz ekran dotykowy sterowania przecinarką plazmową stają się nieaktywne, a maszyną steruje się tylko pilotem EasyControl. Takie postępowanie zabezpiecza operatora, który pracując np. przy długiej na 12 metrów maszynie jest spokojny o to, że nikt postronny nie uruchomi programu cięcia w momencie podkładania i pozycjonowania materiału. Nikt także nie ruszy portalem i nie dojdzie do uderzenia czy przerwania procesu cięcia co z kolei może generować dodatkowe koszt w przypadku pracy z drogim materiałem. Operator z wykorzystaniem pilota może uruchomić program cięcia oraz przejść do kolejnych kroków procesów cięcia. Może kontrolować całą maszynę i wykonywane przez nią czynności. W przypadku pojawienia się np. sytuacji wyczerpania baterii w pilocie sterowania i braku kontroli nad urządzeniem systemy bezpieczeństwa niezwłocznie zatrzymają maszynę w trybie awaryjnym. Zaprojektowane systemy bezpieczeństwa czuwają nad tym, żeby tylko i wyłącznie jeden sterownik odpowiadał za kierowanie maszyną. Może to być zdalny pilot lub panel główny. Dlatego w momencie utraty połączenia z pilotem (wyczerpanie baterii, utrata zasięgu – za dalekie oddalenie się z pilotem od maszyny czy uszkodzenie samego urządzenia) nastąpi awaryjne zatrzymanie przecinarki plazmowej – przejście w stan bezpieczny. Po zakończeniu pracy w trybie zdalnym operator wkłada kluczyk i zmienia tryb pracy na „0 – praca lokalna”. Pilot wtedy staje się nieaktywny, a kontrola wraca na panel dotykowy.
Ostatnim opisywanym trybem będzie tryb „II – konserwacja”. Tryb często pomijany w innych firmach i zastępowany wciśnięciem przycisku bezpieczeństwa, co jest niezgodne z normą i nadal niebezpieczne – przycisk bezpieczeństwa może odcisnąć każda postronna osoba i uruchomić tym samym maszynę będąc nieświadomą, że ktoś może przy niej akurat wykonywać prace będąc niewidocznym. W STIGAL nigdy nie szliśmy na skróty i zaprojektowaliśmy tryb „KONSERWACJA”. W przypadku pracy przy maszynie operator przekręca kluczyk w pozycję II i wyciąga go biorąc ze sobą. W tym momencie na ekranie wyświetla się informacja o trybie w jakim jest maszyna i przestaje działać ekran dotykowy oraz pilot sterowania, a także zablokowany jest agregat plazmowy. Operator może bezpiecznie pracować przy maszynie wykonując swoje obowiązki – np. wymienić części eksploatacyjne czy załadować lub rozładować materiał. Nie ma możliwości uruchomienia celowego lub przypadkowego maszyny, poruszenia nią, odpalenia programu, zajarzenia niebezpiecznego łuku plazmowego. Po zakończeniu prac konserwacyjnych operator wkłada kluczyk i przechodzi do odpowiedniego trybu kontroli przecinarki plazmowej.
Podczas szkoleń operatorów szczególną uwagę przywiązujemy do kwestii bezpieczeństwa, tłumaczymy oraz pokazujemy przykłady i możliwości. Uświadamiamy jak łatwo może dojść do wypadku i tylko dzięki stosowaniu się do zasad bezpieczeństwa, korzystania z odpowiednich trybów, wyciągania kluczyka i trzymania go zawsze przy sobie mamy pełną kontrolę nad maszyną i dzięki temu minimalizujemy możliwość wystąpienia sytuacji niebezpiecznej. Jeśli jednak taka wystąpi przecinarki plazmowe STIGAL posiadają przyciski bezpieczeństwa (tzw. „grzybki bezpieczeństwa”) umieszczone na panelu głównym oraz dwa umieszczone na ruchomym portalu w miejscu najszybciej dostępnym. Cały system jest niezależny, a maszyny zostały zaprojektowane w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie jeśli systemy bezpieczeństwa nie potwierdzają gotowości w programie sterującym.
Grzegorz Siejek
tel: 728 913 836
e-mail: g.siejek@stigal.pl
